П.Алтанхуяг: Ямар нэгэн квот аль нэг байгууллагад олгоно гэсэн амлалт манай байгууллагаас өгөөгүй

НОСК нь нийслэлийн зорилтот бүлгийн иргэдийг 972 айлын орон сууцанд хамруулах бүртгэлийн үйл ажиллагааг долоодугаар сарын 22-ны өдрөөс наймдугаар сарын 5-ны өдрийг хүртэл 14 хоногийн хугацаатайгаар цахим хэлбэрээр явуулж байгаа билээ.

Цахим бүртгэлийн ажил хэрхэн үргэлжилж байгаа талаар НОСК-ийн Орон сууц ашиглалт, борлуулалтын хэтсийн дарга П.Алтанхуягаас тодрууллаа.

-НОСК-ийн цахим бүртгэлийн ажлын явц хэдэн хувьтай явагдаж байгаа вэ?

-Цахим бүртгэл долоодугаар сарын 22-ний өдөр эхэлсэн.

Энэ сарын 4-нөөс 5-нд шилжих шөнө 00:00 цагт дуусна. Одоогоор бүртгэлийн явц хэвийн явагдаж байна. Ямар нэгэн сервер,сүлжээ, программ хангамжтай холбоотой доголдол учраагүй. Бүртгэлтэй холбоотойгоор мэдээлэхэд долоодугаар сарын 31-ний байдлаар 25 мянга гаруй иргэд амжилттай бүртгүүлсэн байна.

Тухайн хүсэлт илгээсэн иргэдийн ихэнх хувь нь түрээслээд өмчлөх хүсэлтэй байгаа.

-Багш нарын жагсаалтай холбогдуулан багш нарт 50 квот өгөхөөр болсон нь үнэн үү?

-Манай байгууллагын зүгээс үүнд хатуу байр суурьтай байгаа.

Багш нарын жагсаалаас үүдэн манай удирдлагууд шуурхай хуралдсан. Хурлаар төрийн албан хаагчдад оногдох 25 хувийн квот дотор нь багш нар хэдэн хувь эзэлж болох вэ гэдгийг судалж үзээд эргээд хариу өгөх албан бичиг өгсөн болохоос биш яг 50 квот багш нарт өгнө гэсэн тодорхой хариу гараагүй байгаа.

Нийт 972 айлын байрны түрээслэх нь 30 хувь, түрээслээд өмчлөх нь 30 хувь, газар чөлөөлөлтөд 40 хувь нь олгогдохоор байгаа. Ер нь бол 60 хувь нь түрээслэх, түрээслэн өмчлөх иргэд буюу зорилтот найман бүлгийн 25 хувь гэхээр нэг бүлэгт 120 гаруй байр ноогдож байгаа юм.

Гэтэл багш нарт шууд 200 эсвэл 50 квотыг яагаад ч өгөх боломжгүй. Ингэхээр иргэдэд тэгш үйлчилж чадахгүй хэтэрхий нэг талыг барьсан болно.

Ямар нэгэн квот аль нэг байгууллагад олгоно гэсэн амлалт манай байгууллагаас өгөөгүй. Эрх мэдэл бүхий хүнд, эсвэл дээд албан тушаалтан, хамаатан садан, таньдаг хүн огт хамаарахгүй. Хэрэв дээрх хүмүүс түрээсийн орон сууцад орохыг хүсвэл бусад иргэд шиг цахимаар бүртгүүлнэ.

Багш нарт 50 квот олгоно гэсэн ташаа мэдээлэлтэй холбогдуулан манай байгууллагаас өнөөдөр хэвлэлийн хурал хийнэ.

-Залуу гэр бүлүүд бүртгүүлэхийг хүссэн боловч банк болон банк бусаас зээлтэй бол хүсэлт гаргаж бүртгүүлж болохгүй гэсэн мэдээлэл байна. Энэ талаар ярихгүй юу?

-Зээлтэй хүнд түрээсийн орон сууц олгохгүй, эсвэл орон сууцанд бүртгэхгүй гэдэг мэдээлэл худал юм. Бид хэлсэн тухайн иргэн зээлтэй байж болно. Гэхдээ түрээсийн байрныхаа төлбөрийг хийх чадвартай байх нь нэг шалгуур үзүүлэлт юм. Зээлээс гадна түрээсээ төлөх боломжтой гэдгээ нотлох хэрэгтэй.

-Бүртгэлээ амжилттай хийсэн иргэдийн хувьд хэзээ хариу нь гарах вэ?

-Наймдугаар сарын 5-ны өдөр программаа бүрэн хэмжээнд кодлон хаах юм. Ямар нэгэн гаднын хүн халдах боломжгүй болгож лацадна. Сонгон шалгаруулалтыг хамгийн хурдан хугацаанд хийх төлөвлөгөөтэй байгаа.

25 мянган хүний хүсэлтийг шүүхэд хугацаа шаардана. Тэгэхээр шалгаруулалтын эцсийн хариуг иргэдэд хэзээ мэдээлэх нь тодорхойгүй байна. Иргэдийн төлөөлөл, хууль хяналтын байгууллагын төлөөлөл гэх мэт бүх талын албаны хүмүүст хүсэлтээ илгээчихсэн байгаа. Мэйл хаягаар тэнцсэн бол яагаад тэнцсэн. Ямар материал бүрдүүлэх талаар мэдээлэл өгнө.

Тэнцээгүй бол яагаад тэнцээгүй талаар хариу илгээх юм. Мөн байгууллагынхаа цахим хуудсанд цаг үеийн мэдээлэл тогтмол байршуулна. Тухайлбал, иргэдийн нас болон регистрийн дугаар зөрдөг, гэрлэлтийн байдлаа буруу мэдээлэх, үг үсэг нэмж, хасаж бичих зэрэг алдаатай хүсэлт илгээвэл шууд хасагдана.

Хасагдсан бүх хүн хар жагсаалтад орохгүй. Зүгээр л бүртгэлээс хасагдана. Хасагдсан хүмүүсийг ямар шалтгаанаар хасагдсан болохыг заавал эргэж мэдээлнэ.

-Иргэдэд тулгамдаж байгаа нийтлэг алдааны тухай анхааруулахгүй юу?

-Программ дээр одоогоор ямар ч алдаа гараагүй байна. Харин иргэд өөрсдөө алдаатай анкет бөглөж буруу хүсэлт илгээж байна. Тухайлбал, бүртгэл үүсгэхдээ регистрийн дугаараа алдаатай оруулах, мэйл хаягаа үсэг гээж бүртгүүлж байна.

Харин манай программд тухайн алдаатай мэдээллээр бүртгэл үүсдэгээрээ үүсчихнэ. Дахин бүртгүүлэх гэхээр өмнөх алдаатай мэдээлэл нь гарч ирээд байвал манай байгууллага дээр ирээд алдаатай бүртгэлээ устгуулах боломжтой. Харин зорилтот найман бүлгээ сонгоод анкетаа бөглөөд илгээх товчийг дараад илгээчихсэн тохиолдолд ямар ч арга хэмжээ авах боломжгүй юм.

Үүнийг мэдэхгүй иргэд дутуу бөглөчихлөө, санамсаргүй илгээчихлээ, зүгээр сонирхоод дарсан илгээгдчихлээ гэх мэт гомдол гаргаж байна. Тэгэхээр хүсэлтээ илгээчихсэн тохиолдолд засвар хийх боломжгүй харин бүртгэл, шалгаруулалт болсны дараа засвар хийх боломжтой.

Анкет бөглөхдөө дээрх санамжуудыг сайн анхааралтай бөглөөрэй гэж зөвлөмөөр байна. Иргэд анкет бөглөхдөө маш хайнга хандаж байгаа нь харамсалтай. Иргэдийн оролцоотой Улаанбаатар уриатай ажиллаж байгаа учраас иргэд өөрсдөө хариуцлагатай байх хэрэгтэй байна. Өөрсдийн гаргасан жижигхэн алдаанаас болоод том боломжоо алдахад хүрээд байгаа юм.

-Хөгжлийн бэрхшээлтэй, ахмад настай иргэд өөрсдөө цахим орчинд бүртгэл хийж, хүсэлтээ илгээж чадахгүй байгаа гомдол цөөнгүй байна. Үүнд танай байгууллагаас ямар тусламж, дэмжлэг үзүүлж байгаа вэ?

-Өндөр настай, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд манай байгууллага дээр өөрийн биеэр ирээд биднээр анкетаа бөглүүлэх гээд байдаг. Гэвч бид үүнд нэг л тайлбар өгч байгаа. Төрийн үйлчилгээг гэр дотор нь аваачиж байгаа. Иргэн бүр мэдээллээ нэг дороос авч, цаг хугацаанд баригдахгүй тав тухтай хүсэлтээ илгээх боломжоор хангаж байгаа юм.

Манай байгууллагаас бүртгэл хийхгүй байгаа нэг шалтгаан нь дараа нь ямар нэгэн асуудал гарахаас сэргийлж байгаа юм. Танил талаа бүртгэж байна, албан тушаал харж бүртгэж байна гэх мэт худал мэдээлэл үүсгэхээс болгоомжилсон.

Бидний зүгээс орон сууцны бүртгэл шударгаар явуулж болдог юм байна гэдгийг анх удаа батлах гээд ажиллаж байна.

Дээрх бүлгийн хүмүүсийн асран хамгаалагчдад бүх зааварчилгааг зааж өгч байгаа. Заавар, зөвлөгөөг төрийн бус байгууллагуудаар дамжуулан өгч байна. Тухайлбал, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн төрийн бус байгууллага, ахмадуудын байгууллагуудад мэдээлэл өгсөн.

-Зарим иргэд эхлээд бүртгүүлсэн тохиолдолд шалгаруулалтад тэнцэнэ, эсвэл хэзээ бүртгүүлсэн бүртгэлийн тоогоор эрэмбэлэгдэх тухай хэлэлцэж байсан. Энэ тухай бодит мэдээлэл өгөхгүй юу?

-Бүртгэлийн дугаар ямар ч хамаарал байхгүй. Журамд заасны дагуу найман бүлгээ хэрхэн эрэмбэлэх вэ гэдэг нь тодорхой байгаа. Нэгт бүртгүүлсэн 20 мянгад бүртгүүлсэн хоёр ялгаагүй. Журманд заасан шалгуурын дагуу сонгоно. Улаанбаатар хотод шилжин суурьшиж байгаа иргэн шилжилтээ баталгаажуулсан бол хүсэлтээ илгээж болно.

Орон нутгийн иргэн хүсэлт илгээсэн ч шууд хасагдана. Орон сууц авсан иргэн хамрагдах боломжгүй. Манай журам зорилтот бүлгийн иргэдийг хамруулахын тулд хатуу батлагдсан. Зорилтот бүлгийн бус иргэд хамрагдах гээд манай журмыг хэтэрхий хатуу байна, хэн ч орох боломжгүй журам баталсан гэх мэт сөрөг хандлага нийгэмд цөөнгүй байна лээ.

-Бүртгэл дууссаны дараа сонгон шалгаруулалт хэрхэн явагдах вэ?

-Сонгон шалгаруулах комисс байгуулагдчихсан байгаа. Шударга байх талаас нь олон талын төлөөлөл байлцуулж, бүх арга хэмжээг авах болно.