Уншиж байна ...
Зураг
Зураг
ХУУЧИРСАН МЭДЭЭ: 2017/11/22-НД НИЙТЛЭГДСЭН

З.Нарантуяа: Өнөөдөр дампуурах банк байхгүй

Т.Саран, iKon.mn
2017 оны 11 сарын 22
iKon.MN
Зураг зураг

УИХ дахь Ардчилсан Намын бүлэг өнгөрсөн Даваа гарагт хуралдаж, Монгол Улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай, Банкны тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл, УИХ-ын гишүүн Ж.Батзандан нарын 21 гишүүний санаачилгаар нийтийн сонсгол явуулах тухай асуудлаар мэдээлэл сонссон байна.

Хуралдаанаар хэлэлцсэн асуудлуудын талаар өнөөдөр УИХ дахь Ардчилсан намын бүлгийн дарга Д.Эрдэнэбат, дэд дарга Ж.Батзандан, УИХ-ын гишүүн З.Нарантуяа нар мэдээлэл хийлээ.

2,340 улстөрчийг төрийн албанд хуулийн хүчээр оруулах нь

Аймаг, нийслэлийн хэмжээнд хууль зөрчөөд 60 гаруй ИТХ-ын төлөөлөгч төрийн албан хаагчаар давхар ажиллаж байна. Монгол Улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслөөр Ардчилсан намын бүлэг завсарлага авсан. Тэгвэл бүлгийн хуралдаанаар хэлэлцээд Төрийн албаны тухай хуулийн хоёрдугаар хэлэлцүүлгийг Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай хуультай хамтатгаж хийх нь зөв гэж үзлээ.

Үүнтэй холбоотойгоор ирэх долоо хоногт салбарын эрдэмтэн, судлаачид, хуульчид, УИХ-ын гишүүдтэй хамтарч хэлэлцүүлэг зохион байгуулах болсон байна. 

Энэ талаар УИХ дахь Ардчилсан намын бүлгийн дарга Д.Эрдэнэбат "Эрх баригчид аймаг, нийслэл, сум, дүүргийн ИТХ-ын 3.1 хүртэл хувь нь төрийн албанд, төрийн захиргааны албан хаагчаар ажиллаж болно гэсэн заалтыг энэ хуульд нэмж оруулахаар хуулийн төсөл санаачлан оруулж ирсэн.

Энэ заалт нь өөрөө Монгол Улсын Үндсэн хуулийн дөрөв, Төрийн албаны тухай хуулийн 14, Сонгуулийн тухай хуулийн тав, Улс төрийн намуудын тухай хуулийн дөрөв, Монгол Улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуулийн 12 заалт гээд нийтдээ 39 заалтыг ноцтой зөрчсөн заалт орж байгаад дүгнэлт хийх хэрэгтэй гэж үзсэн. ИТХ-ын төлөөлөгчид улстөрийн нам эвслээс төлөөлөн тухайн орон нутагтаа сонгогддог бөгөөд тус орон нутагтаа өөрийн нам эвслээ төлөөлөн хамгийн ихээр улстөрийн үйл ажиллагаанд оролцдог.

Төрийн албан хаагч гэдэг бол мэрит зарчимтай улс төрөөс ангид байх ёстой. Тиймээс энэ хуулийн заалт үндсэн агуулгын том зөрчлийг агуулж байна" гэлээ. Өнөөдрийн мөрдөгдөж байгаа хуулиар нийт 7,240 ИТХ-ын төлөөлөгчдийн 3.1 хувийг нь төрийн захиргаанд оруулж ажиллуулна гэвэл 2,340 улстөрчийг төрийн албанд хуулийн хүчээр оруулах гэж байна.

Энэ нь төрийн албыг улстөржүүлэх хамгийн том шийдэл рүү алхаж байгаа. Өнөөдрийн байдлаар зөвхөн аймаг, нийслэлийн хэмжээнд хууль зөрчөөд 60 гаруй ИТХ-ын төлөөлөгч төрийн албан хаагчаар давхар ажиллаж байна. Тиймээс зөвхөн 60 хүнд үйлчилсэн хуулийг эрх баригчид санаачилж оруулж ирж байна гэдэг нь хариуцлагагүй үйлдэл гэдгийг тэрбээр онцолж байлаа.

Банкны бизнесийн үйл ажиллагаанд төрөөс хэт оролцох гэсэн оролдлого хийж байна. Банкны тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлд олон ноцтой дутагдал байгаа. Тиймээс ч сайн нягтлах шаардлагатай гэдэг үүднээс Ардчилсан намын бүлэг завсарлага авсан. 

Банкны тухай хууль дээр зээлийн хүүгийн дээд хязгаарлалтыг Монголбанк тогтооно гэсэн нь зах зээлийн зарчмаас ухраад, банкны бизнесийн үйл ажиллагаанд төрөөс хэт оролцох гэсэн оролдлого байна гэж бид харж байгаа. Мөн энэ хуульд тодорхойгүй нэр томьёо маш олон орж ирсэн.

Энэ хууль чинь өөрөө Банкны тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай асуудал биш байна. Нийт хуулийн 50 гаруй хувьд өөрчлөлт орж байгаа учир Банкны тухай хуулийн шинэчилсэн найруулга гэж үзэж байгаа. Ер нь банк, санхүүгийн эрх зүйн орчныг зайлшгүй шинэчлэх шаардлагатай гэж үзэж байгаа бол ОУВС-ийн шинжээчдийн дүгнэлтийг эцсийн байдлаар харах хэрэгтэй.

Монголын нийт 13 банканд хийсэн шалгалтын үр дүнг сонссоны дараа банк санхүүгийн системд ямар гажуудал байна гэдэг мэдээллийг аваад, дараа нь эрх зүйн шинэчлэлээ багцлан хийх нь зөв. Хөрөнгө оруулалтын банкны тухай хууль, Банкны тухай хууль Өнөөдрийн УИХ дээр хэлэлцэгдэж байгаа. Сая Засгийн газраас Төв банкны тухай хуулийг өргөн барьсан учир банк санхүүтэй холбоотой гурван хууль байна.

Тиймээс эдгээр гурван хуулийг хэлэлцэх эсэхийг нь шийдчихээд, нэгдсэн ажлын хэсэг байгуулаад, монголын банк санхүүгийн асуудлыг цогц байдлаар эдгээр хуулийн хоорондын үйлчлэл зэргийг зөв хэмжээнд нь оруулах хэрэгтэй" гэв. 

Манай улсын банкнуудын хувьд үндсэн төлбөр тооцоо гүйцэтгэх чадвар сайн байгаа

УИХ-ын гишүүн З.Нарантуяа "Банк санхүүгийн салбарыг сайжруулах, зээлийн хүүг бууруулах, банкны үйлчилгээг хүртээмжтэй болгох чиглэлээр банкны багц хуулийн төслийг оруулж ирж эрх зүйн орчныг сайжруулах шаардлага байгаа.

Гэхдээ анхаарах хэрэгтэй олон асуудал байна. Тухайлбал, Банкны тухай хууль дээр гурван зүйл дээр маш анхааралтай байхгүй бол өнөөдөр эдийн засгийн салбарт үүргээ тодорхой хэмжээгээр гүйцэтгээд явж байгаа банкны салбарыг доголдуулах нөхцөл байдал руу түлхэх эрсдэлтэй байна. Банкны зээлийн хүүг тогтоох тухай асуудлыг оруулж ирэх шаардлага байхгүй.

Учир нь мөнгөний бодлогыг үндсэн чиглэлийг батлахдаа зээлийн хүүг бууруулах цогц арга хэмжээг агуулсан стратегийг Монголбанк боловсруулж, батлуулж хэрэгжүүлэх үүрэг болгосон. Тиймээс цаг хугацааны хувьд зээлийн хүүг тогтоох тухай энэ заалтыг оруулж ирж байгаа нь буруу.

Түүнчлэн ОУВС-аас бүх банкууд дээр шалгалт оруулж байгаа. Энэхүү ажиллагааны эцсийн  үр дүнд үзээгүй байгаа хирнээ Монголбанк Ерөнхийлөгч энэ сарын 30-нд бүх банкуудын дүрмийн санг 100 тэрбумаар нэмэгдүүлэх шийдвэр гаргачихсан байна.

Энэ шийдвэрийнхээ дагуу ирэх арванхоёрдугаар сарын 01-ний дотор өөрийн хөрөнгийг 100 тэрбум болгох эх үүсвэрээ ол, төлөвлөгөө боловсруулж ир гэсэн захиргааны шинж чанартай шаардлага өгсөн байна.

Ер нь Монголбанкнаас мөнгөний бодлогын буюу зах зээлийн арга хэрэгсэл зарчмуудыг хэрэглэхийн оронд шууд захиргаадсан хэм хэмжээнүүдийг гаргаад байна. Энэ нь банкны системд ашиг тус авчрах, сөрөг үр нөлөө үзүүлэх эсэх тал дээр олон талаас нь бодож, дүгнэх шаардлагатай байна. Манай улсын банкнуудын хувьд үндсэн төлбөр тооцоо гүйцэтгэх чадвар сайн байгаа.

Тиймээс өнөөдөр дампуурах банк байхгүй. Харин энэ олон талбар нь тодорхойгүй битүүлэг арга хэмжээний үр дүнд иргэд харилцагчид банканд итгэх итгэл нь буурч болзошгүй байна. Тиймээс би энэ үгийг ард иргэддээ хандаж хэлж байгаа юм.

Хэдийгээр ОУВС-ийн шаардлага байгаа ч банкнуудын өөрийн хөрөнгийн дүнг нийтэд зарлах тухай яриа Монголбанканд явж байгаа. Монголбанкны Ерөнхийлөгч мэргэжлийн хүний хувьд банкнуудын өөрийн хөрөнгийн дутагдлын талаар мэдээллийг олон нийтэд ил тод зарлахгүй байх гэж найдаж байна. 

УИХ-ын гишүүн Ж.Батзандан нарын 21 гишүүний санаачлагаар нийтийн сонсгол явуулах тухай асуудлаар бүлгийн гишүүд ярилцаад, сонсгол явуулах нь зөв гэж үзсэн" гэв. 

Эрх баригч намын бүлэг нийтийн сонсголыг дэмжих байх

Энэ талаар УИХ-ын гишүүн Ж.Батзандан "Б.Хурцтай холбоотой олон өргөдөл, гомдол УИХ дээр байгаа.

Тиймээс нийтийн сонсголоор оруулж, өргөдөл, гомдол гаргасан хүмүүсийн үгийг сонсох ёстой. УИХ ч өөрийн байр сууриа тодорхой болгох ёстой гэдэг зорилгоор нийтийн сонсгол зохион байгуулах санал гаргасан.

Энэ асуудлыг Ардчилсан намын бүлэг хэлэлцээд, бүлгийн гишүүд нийтийн сонсгол хийх нь зөв гэж дэмжсэн. Эрх баригч намын бүлэгт дэмжих байх гэж итгэж байна" гэв.

 

Эх сурвалж: УИХ дахь АН-ын бүлэг