ТҮҮХ

Татаарууд сул дорой байдлыг ихэд жигшиж, хүч чадлыг шүтэн биширнэ.

“Хүмүүс бичсэн үгсээс илүү хэлсэн үгэнд автдаг. Энэ дэлхий дээрх бүх том өөрчлөлтүүдийг аугаа бичигч нар биш аугаа илтгэгч нар хийсэн” – Адольф Гитлер, “Миний тэмцэл”, 1925

IV Бела ван хэдхэн шадар цэргийн хамт эргэж ч харалгүй Bar голын эх өөд, Таатрын өндөр уулын бэрх бартаанд найдан, тийш давхилджээ.

Түүхчид өнөөг хүртэл Татар-Монголын дарлал гэж байсан эсэх талаар маргалдсаар байна. Хэрвээ байсан бол Орос оронд хэрхэн нөлөөлсөн нь ч маргаантай. Гурван зуу орчим жилийн Оросын түүхэнд тэд яг юуг үлдээсэн бэ?

Гүүрээр гарч амжаагүйг нь гол руу шахан усанд живүүлэв. Монголчууд багагүй хохирол амссан байна.

Энэ үймээн ид оргилдоо үед II Хенри вангийн захирсан Доод Силез, Их Польшийн шилдэг цэргийн анги, Понсе д Обоны захирсан Герман, Франц, Литовын тайж гаралтай шилдэг рыцариудын анги залган ирж тулаанд орсон боловч нэгэнт үймээн сандраан, гүн шоконд орчихсон бусад цэргүүдээ засаж, эргүүлж чадсангүйгээр барахгүй өөрсдөө ч тэр үймээн дотор нь хутгалдаад удирдлага, санаачилгаа бүрмөсөн алдсан байна.

4 дүгээр сарын 9-ний нэгэн манантай бүүдгэр өглөө. Лигницээс холгүй, хожим “тулалдааны талбар” нэрээр түүхэнд орох хувьтай Ваалштат тосгоны дэргэд дэлхийн цэрэг дайны бүхий л түүхчид, цэргийн жанждийн анхаарлыг заавал татдаг алдарт Лигницийн тулалдаан болжээ.

Германы фашизмаас хүн төрөлхтнийг авран хамгаалсан Оросын ард түмний агуу их ялалтын 70 жилийн ойн баяр сүр жавхлантай, ёслол төгөлдөр болж өнгөрөв.

Татааруудын улс гүрний газар нутаг нь өвс ногоо, ус ундаагаар баялаг, адуу, малд туйлын тааламжтай болой. Адууг нэг, хоёр настайгаас нь уналга эдэлгээнд сурган номхруулж хээр талаар давхина.

И.В.Сталин 70 жилийн өмнөх энэ өдөр Ялалтаа зарлаж хэлсэн үг.

Эх орны дайны түүхэн ховор гэрэл зургуудыг тайлбартайгаар хүргэж байна.

Бат хаан бүр 1240 оны эхээр Мажарын IҮ Бела д элч зарж, ивээлдээ авч орогнуулсан өшт дайсан Кумануудын үлдэгдэл дүрвэгчдийг гаргаж өгөхийг шаарджээ.

1945 оны чөлөөлөх дайнд оролцож явсан, 94 настай ахмад дайчин, бэлтгэл дэд хурандаа Т.Бат-Очир гуайтай уулзаж ярилцав.

The National Interest онлайн сэтгүүлийн туслах эрхлэгч Ахилеш Пиллаламарригийн бичсэн өгүүллийг орчуулан хүргэж байна.

Бат хаан бүр 1240 оны эхээр Мажарын IҮ Бела д элч зарж, ивээлдээ авч орогнуулсан өшт дайсан Кумануудын үлдэгдэл дүрвэгчдийг гаргаж өгөхийг шаарджээ.