Санхүүгийн боловсрол

2020 оны хоёрдугаар улирлын байдлаар Хорооноос олгосон тусгай зөвшөөрөлтэй 256 ХЗХ үйл ажиллагаа явуулж байгаагаас 155 ХЗХ Улаанбаатар хотод, 101 ХЗХ орон нутагт байна. Орон нутагт Сэлэнгэ аймгаас бусад аймагт ХЗХ үйл ажиллагаа эрхэлж байна.

Монгол Улсыг өгсөн үүрэг даалгаврыг хангалттай биелүүлсэн гэж дүгнэн Санхүүгийн хориг арга хэмжээг хэрэгжүүлэх байгууллага /ФАТФ/ 2020 оны 6 дугаар сарын 30-ны өдөр өөрийн цахим хуудаснаа ФАТФ-ын газар дээрх хяналт шалгалтын багийг Ковид-19 цар тахлын тархалтаас хамааруулан ойрын хугацаанд томилж, ирүүлэх талаар мэдэгдсэн бөгөөд манай улс саарал жагсаалтаас гарах нөхцөлийг хангасан тухай бид өмнө мэдээлсэн билээ.

Санхүүгийн зохицуулах хороо 2020 оны 8 дугаар сарын 14-ний өдрийн 12:00 цагт хэвлэлийн бага хурал зохион байгуулан санхүүгийн салбарын 2020 оны эхний хагас жилийн тойм, хөрөнгийн зах зээл дээр хийгдэж буй онцлох ажлууд болон мөнгө угаах болон терроризмтой тэмцэх талаар авч хэрэгжүүлж буй арга хэмжээнүүдийн талаар товч танилцуулж, сэтгүүлчдийн сонирхсон асуултад хариуллаа.

Монгол Улсын хэмжээнд нийт 542 банк бус санхүүгийн байгууллага 1.9 их наяд төгрөгийн хөрөнгөтэйгээр үйл ажиллагаа явуулж байна.

Санхүүгийн хориг арга хэмжээ авах байгууллага (ФАТФ)-ын стандартыг дагаж биелүүлэх, Мөнгө угаах болон терроризмыг санхүүжүүлэхтэй тэмцэх (МУТСТ) стратегийн дутагдалтай улс орны жагсаалтаас Монгол Улсыг гаргах, МУТСТ чиглэлээр Санхүүгийн зохицуулах хороо болон холбогдох төрийн байгууллагууд онцгой анхаарал хандуулж байна.

Санхүүгийн зохицуулах хорооноос сар бүр эрхлэн гаргадаг “Хүртээмжтэй санхүү” сэтгүүлийн энэ удаагийн дугаарыг та бүхэнд хүргэж байна.

Хувьцаа гэж компанид хөрөнгө оруулж, түүнийг үндэслэн хувьцаа эзэмшигчдийн хуралд оролцож санал өгөх, ногдол ашиг авах, компанийг татан буулгасны дараа үлдсэн эд хөрөнгийг худалдан борлуулснаас олсон орлогоос хувь хүртэх болон хуулиар тогтоосон бусад эрхийг гэрчилсэн үнэт цаасыг хэлнэ.

Өнгөрсөн 6 дугаар сард Санхүүгийн зохицуулах хороо гадаад валютын арилжаа эрхлэгч ББСБ-уудын үйл ажиллагаанд тавигдах нөхцөл шаардлагыг тодорхойлсон журам баталж гаргасан. Уг журмыг батлах болсон хэрэгцээ, шаардлага юу байсан талаар ярилцлагаа эхлүүлье.

Санхүүгийн зохицуулах хороо нь санхүүгийн үйлчилгээг зохицуулах, холбогдох хууль тогтоомжийн биелэлтэд хяналт тавих, хөрөнгө оруулагч, үйлчлүүлэгчдийн эрх ашгийг хамгаалах чиг үүргийн хүрээнд даатгалын байгууллагын үйл ажиллагаа, тэдгээрээс олон нийтэд хүргэж буй даатгалын үйлчилгээнд хяналт тавьж, зөвшөөрөл олгох, бүртгэх үйл ажиллагааг хэрэгжүүлдэг.

Мөнгө угаах болон терроризмыг санхүүжүүлэхтэй тэмцэх тухай хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3.1.1-д “мөнгө угаах” гэж гэмт хэрэг үйлдэж олсон хөрөнгө, мөнгө, орлого гэдгийг мэдсээр байж түүнийг авсан, эзэмшсэн, ашигласныг, эсхүл түүний хууль бус эх үүсвэрийг нь нуун далдлах, гэмт хэрэг үйлдэхэд оролцсон аливаа этгээдэд хуулийн хариуцлагаас зайлсхийхэд туслах зорилгоор өөрчилсөн, шилжүүлснийг, эсхүл түүний бодит шинж чанар, эх үүсвэр, байршил, захиран зарцуулах арга, эзэмшигч, эд хөрөнгийн эрхийг нуун далдалсныг” хэлнэ гэж томъёолсон байдаг.

Хүн бүр амь нас, эрүүл мэнд, өмч хөрөнгөө хамгаалахын тулд учирч болох эрсдэлээс сэргийлдэг хэдий ч “Гай газар дороос” гэдэг шиг аливаа өвчин зовлон, аюул осол хэлж ирдэггүй хийсэж ирдэг. Энэ үед хүн сэтгэл санааны, бие махбодийн, эд хөрөнгийн хохирол амсаж, түүнийг барагдуулах, даван туулахад тодорхой хэмжээний санхүүгийн дарамт үүсдэг.

Санхүүгийн зах зээлд оролцогчдын эрх ашгийг хамгаалах, олон нийтийн санхүүгийн суурь мэдлэгийг дээшлүүлэх зорилгоор Санхүүгийн зохицуулах хороо, Монголбанк, Сангийн яам, Боловсрол,соёл, шинжлэх ухаан, спортын яам хамтран Олон нийтийн санхүүгийн боловсролыг дээшлүүлэх хөтөлбөрийг 2016 оноос хэрэгжүүлж байгаа байна.

Санхүүгийн зохицуулах хорооны Үнэт цаасны газрын ахлах референт Б.Дөлгөөнтэй ярилцлаа.