Уншиж байна ...
Зураг
Зураг
ХУУЧИРСАН МЭДЭЭ: 2015/01/14-НД НИЙТЛЭГДСЭН

“Импортын эмийг бүртгэхэд Монгол зааврыг нь шалгадаг”

Зууны мэдээ
2015 оны 1 сарын 14
Зууны мэдээ
Зураг зураг

Монголчууд бид хүнсний бүтээгдэхүүний  аюулгүй байдалд сүүлийн жилүүдэд онцгой анхаарах болсон. Дотоодынх ч бай, импортынх ч ялгаагүй орц, найрлагыг нь ойлгомжтой, эх хэлээрээ бичсэн шошго, хаягтай байх ёстой гэдгийг хэн хүнгүй мэддэг болж.

Өдөр тутмын хүнсний хэрэглээнд энэ нь зайлшгүй тавих шаардлага мөн. Харин өөр нэг хэрэглээнд хүнсний бүтээгдэхүүнээс илүү анхаарах цаг иржээ. Энэ бол импортоор оруулж ирж буй эмийн бүтээгдэхүүнийг заавал Монгол тайлбартай худалдаалах тухай юм.

Монгол Улсын эмийн зах зээлд худалдаалагдаж байгаа нийт эмийн 80 хувь нь импортынх гэсэн албан ёсны мэдээлэл байна. Импортын эмийг анх 1996 оноос бүртгэж эхэлжээ.

Түүнээс хойш эм ханган нийлүүлэгч 180 гаруй компани давхардсан тоогоор 3000 гаруй нэр төрлийн эмийг Монгол Улсад бүртгүүлсэн тухай мэдээллийг Эрүүл мэнд, спортын яамны Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн хэлтсийн дарга М.Уранчимэг өгөв.

Импортын эмийг голдуу ОХУ, БНХАУ, Словак, Энэтхэг, ХБНГУ-аас татдаг байна. Гэвч бидний авч уудаг гадны улсад үйлдвэрлэсэн эмүүд Монгол хаяг, шошготой нь ховор байна.

Эм бол маш онцгой бүтээгдэхүүн. Буруу хэрэглэвэл хор болох эрсдэлтэй. Химийн найрлага нь хүний биед ямар нөлөө үзүүлдгээс эхлээд хэрэглэх заавар, хадгалах нөхцөл, сөрөг нөлөө зэрэг импортын эмээс авах шаардлагатай мэдээлэл маш олон.

Импортын эм зайлшгүй албан ёсны Монгол шошго, тайлбартай байж хэрэглэгчдийн эрэлт, хэрэгцээг бүрэн хангаж байх ёстой 

Гэвч ямар найрлага, үйлчилгээтэйг нь ч мэдэхгүй гадаад нэртэй эмийг эмч, эмийн санчийн /бодит эсэхийг мэдэхгүй/ заавраар нүдээ аниад л уудаг. Одоо үед нэгд нэгэнгүй тайлбарлаж суух зав чөлөөтэй, мэдлэгтэй нь ч ховор, итгэхэд бэрх болсон цаг.

Тиймээс импортын эм зайлшгүй албан ёсны Монгол шошго, тайлбартай байж хэрэглэгчдийн эрэлт, хэрэгцээг бүрэн хангаж байх ёстой гэдгийг бид энэ удаа хөндөн бичлээ.

Тухайлбал, сахарын өвчтэй иргэд нийтлэг хэрэглэдэг “Metformin” гэж эм бий. Зарим эмч “Сахарын эм гэж битгий бодоорой. Сарын тэмдгийг тогтворжуулна” гээд эмэгтэйчүүдэд бичиж өгсөн тохиолдол байна.

Мэдээж мэргэжлийн эмч хүн тухайн өвчлөлд ямар эм хавсран уулгахаа олон жилийн туршлагаараа олж мэдсэн байж болно. Гэвч энэ үйлдэл эрсдэлтэй. Ядаж зааварт нь өөр өвчний  үед ууж болно гэсэн тайлбар байсан эсэхийг тодруулъя гэвч орос хэл дээр тайлбартайгаар худалдаалж байна.

Хөгшчүүдийн дунд хоол шингээх үйлчилгээтэй “Омепразол” эмийг сүүлийн үед ихээр уух болсон байна. Гэтэл бас л Монгол тайлбаргүй учир дархлаа суларсан ахмад настнуудад зохистой эсэхийг хэн ч хэлж мэдэхгүй. 

ЭМ, ЭМИЙН  БYТЭЭГДЭХYYНИЙГ МОНГОЛ ХЭЛЭЭР ЗААВАРТАЙ ХУДАЛДАХААР  ХУУЛЬЧИЛЖЭЭ

Бид энэ асуудлын эргэн тойронд ямар хууль, журам үйлчилж байгааг судалсан юм. УИХ-аар Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн тухай хуулийг 2010 онд шинэчлэн найруулж баталжээ. Уг хуульд эмийн хаяглалт тэмдэглэгээ ямар байх ёстойг тодорхой заасан байна.

Тодруулбал, уг хуулийн 18 дугаар зүйлийн 18.1-д эмийн худалдааны болон олон улсын нэр хэлбэр, тун хэмжээ, тоо ширхэг, үйлдвэрлэгчийн нэр, цувралын дугаар, хэрэглэх арга, үйлдвэрлэсэн он, сар, өдөр, хүчинтэй хугацаа, олгох болон хадгалах нөхцөл болон Монгол Улсын эмийн бүртгэлийн дугаарыг агуулах ёстой гэжээ.

Зах зээл дээрх эмүүд Монгол заавартай байхыг ийнхүү хуульчлаад өгчихсөн байна.

Энэ нь импортын эмийн  бүтээгдэхүүнд ч хамаатай юм. Тэгвэл яагаад зах зээл дээр худалдаалагдаж  буй импортын эм монгол шошго, хаяггүй хэвээр байна вэ?

“ХУУЛИАС ӨМНӨ ОРУУЛЖ ИРСЭН ЭМҮҮДИЙН ХУГАЦААГ СУНГАХ ҮЕД ШААРДЛАГАА ТАВЬДАГ”

Импортын эмийн хаяг, шошготой байх  журам Монгол Улсын  эмийн бүртгэлд бүртгэхээс эхэлдэг байна. Эм ханган нийлүүлэгч байгууллагууд эмийн бүртгэлийн журмын дагуу Эрүүл мэндийн яаманд оруулж ирэх гэж буй бүтээгдэхүүнийнхээ материалыг бүрдүүлж бүртгүүлдэг гэнэ.

Уг материалдаа эмийн Монгол зааврыг давхар хавсаргах ёстой аж. Энэ талаар Эрүүл мэнд, спортын яамны Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн хэлтсийн дарга М.Уранчимэгээс тодруулахад “Өмнө нь Англи, Монгол, Орос хэлний аль нэг дээр байна гэж заадаг байсан бол сүүлд 2012 онд гарсан журмаар бүртгэж байгаа эмүүдийг Монгол заавартай байна гэж зааж өгсөн.

Өөрөөр хэлбэл, 2012 оноос хойш шинээр бүртгэж байгаа эмийг заавал Монгол заавартай байх ёстой гэсэн шаардлага тавьж байгаа. Харин түүнээс өмнө оруулж ирсэн эмүүдийн хугацааг сунгах үед шаардлагаа тавьдаг.

3000 гаруй нэр төрлийн эмийг шууд нэг дор Монгол заавартай болгож чадахгүй.

Эмийг заавал Монгол заавартай байх ёстой гэсэн шаардлага тавьж байгаа.

Энэ асуудлыг Эмийн зөвлөлийн хурлаар шийдвэрлэдэг. Зөвлөлийн хурлаар нэг дор 200, 300 эмийг Монгол заавартай болгох асуудлыг хэлэлцэх боломжгүй байдаг. Мэдээж бид эмийн бүтээгдэхүүнүүдийг Монгол хаяг, шошготой болгох асуудалд анхаарч байгаа. Харин зах зээлд гарсан бүтээгдэхүүнд гол хяналт тавих байгууллага нь Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газар” гэв.

Ийм шалтгаанаас болж зах зээлд байгаа 3000 гаруй нэр төрлийн эм хуульд заасны дагуу бүгд Монгол хаяг шошготой байх боломжгүй аж. 2012 оны Эрүүл мэндийн сайдын Эмийн бүртгэлийн журмаар хаяг шошгыг авч үзэж байгаа бол түүнээс хойш гурван жилийн хугацаанд шинээр бүртгэгдсэн эмүүд Монгол тайлбартай болж таарах нь.

Гэтэл үүнээс хоёр жилийн өмнө буюу 2010 онд Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулга батлагдаж мөрдөгдөж эхэлсэн. Энэ үеэс тооцвол таван жилийн өмнөөс импортын эмийг Монгол хэлний тайлбартайгаар бүртгэх, хуучин эмүүдийг Монгол хэлээр тайлбартай болгох ажил өрнөх ёстой байжээ.  Харамсалтай нь энэ бүхэн ажил хэрэг бололгүй өнөөг хүрчээ.

Импортын шинэ эмийн нэр төрөл жил бүр нэмэгддэг байна.

Жилд дунджаар 200, 300 гаруй нэр төрлийн эм шинээр бүртгэгдэж зах зээлд нийлүүлэгддэг бол өнгөрсөн жил гэхэд 500 нэр төрлийн эмийг шинээр бүртгэжээ. Энэ тооцооллоор Монголын эмийн зах зээлд байгаа 3000 гаруй нэр төрлийн эмээс сүүлийн гурван жилд оруулж ирсэн нь 1000 орчим болж таарна.

Өөрөөр хэлбэл, импортын 1000 орчим нэр төрлийн эм Монгол хэлний тайлбартай байх ёстой аж.

Яамны мэргэжилтний хэлснээр зах зээлд байгаа эмийн бүтээгдэхүүнд хяналт тавих байгууллага нь МХЕГ гэсэн. Тиймээс тус газраас ямар хяналт тавьдаг талаар тодруулсан юм.

Ч.Отгонцэцэг: МОНГОЛ ХЭЛЭЭР ЗААВАРТАЙ ЭСЭХИЙГ ШАЛГАДАГГҮЙ

МХЕГ-ын Эм био бэлдмэлийн хяналтын улсын ахлах байцаагч Ч.Отгонцэцэгээс тодруулга авсан юм.

-Эмийн бүтээгдэхүүнд ямар хяналт тавьдаг вэ. Ялангуяа импортын эмийн Монгол хэлний зааврыг шалгадаг уу?

-Бид эрсдэлд суурилсан хяналт хийдэг. Эм ханган нийлүүлэх байгууллага болон бөөний төв, эмийн үйлдвэрүүд, эмийн сангуудад хяналт шалгалт хийдэг.

Холбогдох хуулийн хүрээнд эрсдлийн үнэлгээг нь гаргаж тухайн онд их дунд эрсдэлтэй байгууллагуудад дараа жил нь хяналт шалгалт хийнэ. Шалгалтын үед зааварчилгаа нь Монгол хэлээр байгаа эсэхийг шалгадаггүй

-Тэгвэл импортын эм Монгол хэлээр тайлбартай байгаа эсэхийг та бүхэн хянадаггүй гэсэн үг үү?

-Эмийн зааврын тухайд бол импортын эмийг Эрүүл мэндийн яаманд анх бүртгүүлэхдээ оруулж ирж байгаа компани орчуулж танилцуулдаг. Яаманд дүрэм, журмын дагуу хянаж байгаа болохоор манайхаас давхар хяналт тавих шаардлагагүй.

Манайх хүн хүчний хувьд ч хүрэлцээ муу, энэ тал дээр мэргэшсэн байцаагч байхгүй. Байцаагчдын тоо нэмэгдвэл дараа жилээс ч юм уу эмийн заавар дээр хяналт тавьж болох байх. Гэхдээ байцаагчид мэргэжлийн эрдэмтэн, доктор биш учраас нарийн мэдэхгүй шүү дээ” гэсэн юм.

Бодлогын болон хя­нал­тын төвшинд ажил­лаж буй хоёр байгуул­лагын оролцоо, үйл ажил­лагаа хоорондоо зөр­чилдсөн тайлбартай байна.

Журам гарснаас хойш шинээр бүртгэгдсэн эмүүд Монгол хэлээр тайлбартай байгаа юу. Эмийн зааврыг Монгол хэлээр орчуулахад компаниудад ямар асуудал тулгарч байна вэ гэсэн олон асуудал урган гарч байна.

Үргэлжлэл бий...

Эрэн сурвалжлах алба

Зураг